Wat doen de zintuigen met je koffiebeleving?
Koffie wordt wereldwijd door miljoenen mensen gedronken en er is uitgebreid onderzoek gedaan naar de bestanddelen ervan. De zintuiglijke beleving bij het drinken van een kop koffie – met zijn unieke aroma’s en smaken – behoort tot de belangrijkste aspecten van deze drank. Het type koffie, de mate van branden en de bereidingsmethode spelen allemaal een rol bij het proeven en de beleving van koffie.
Het kenniscentrum Koffie en Gezondheid heeft een uiteenzetting geschreven over de sensorische kenmerken van koffie, de factoren die hierop van invloed zijn en de multisensorische beleving die bijdraagt aan het genot van het drinken van koffie.
Aroma, smaakzin en smaak
Hoewel de begrippen aroma, smaakzin en smaak onderling nauw samenhangen, zijn de definities verschillend. Aroma wordt omschreven als een geur die wordt waargenomen via de neus, retronasaal en in de keelholte, waar neus- en mondholte op elkaar aansluiten. Smaakzin is het zintuig dat via de tong wordt ervaren en de smaken zout, zoet, zuur, bitter of hartig waarneemt. Smaak wordt omschreven als een combinatie van aroma en smaakzin.
Aroma en smaak: de samenstelling van koffie
Het aroma is een van de eerste zaken die we waarnemen bij het zetten en drinken van een kop koffie. Aangezien het grotendeels bestaat uit ‘vluchtige stoffen’ die op kamertemperatuur snel verdampen, is het aroma ook een van de meest variabele onderdelen van de zintuiglijke beleving (Munro, 2003).
Koffie bevat een complexe mix van verschillende smaken die samen de verschillende zintuigen prikkelen. Het sensorisch profiel van een kopje koffie hangt af van een aantal factoren: de melange van de koffiebonen, de geografische oorsprong, de brandmethode en de bereidingsmethode (Vitzthum, 1998) (Persaud, 1996). De variatie van al deze aspecten heeft invloed op de zintuiglijke beleving bij zowel het zetten als het drinken van koffie.
Alle zintuigen worden geprikkeld
De totale sensorische beleving begint bij het zetten en loopt door tot en met het drinken van een kop koffie. Bij het openen van de koffieverpakking neemt men het koffiearoma al waar.
Daarna volgen de visuele kenmerken zoals de kleur en de aanwezigheid van een crème- of schuimlaag die ontstaan bij het zetten van de koffie. De sensorische beleving begint mogelijk zelfs al bij het binnenlopen van een koffiebar of het horen van een koffiemachine.
De totale sensorische beleving begint bij het zetten en loopt door tot en met het drinken van een kop koffie. Bij het openen van de koffieverpakking neemt men het koffiearoma al waar. Daarna volgen de visuele kenmerken zoals de kleur en de aanwezigheid van een crème- of schuimlaag die ontstaan bij het zetten van de koffie. De sensorische beleving begint mogelijk zelfs al bij het binnenlopen van een koffiebar en het horen van een koffiemachine.
